TĨNH MẠCH VIÊM TẮC

Đại Cương

Là trạng thái một phần tĩnh mạch, thường ở phần nông bị viêm tắc, nổi lên, có mầu đỏ, hình dạng giống như dây thừng, cứng, đau.

Thường nổi ở tay chân, bắp chân nhiều hơn.

Nguyên Nhân

Bệnh chủ yếu do thấp nhiệt uẩn kết, hàn thấp ngưng trệ, huyết ứ, Tỳ hư, Can uất.

Điều trị phải hoạt huyết hóa ứ, thanh nhiệt, lợi thấp, ôn dương hóa trệ, kiện Tỳ ích khí, thư Can giải uất.

Điều trị

Thấp nhiệt

Triệu chứng: Bắp chân xưng trướng, xuất hiện những sợi mạch cứng rắn như chuỗi thừng và sưng đau, thậm chí nơi sưng đau nóng rát đỏ bừng, tiểu tiện vàng, rêu vàng nhớt là do thấp nhiệt ngăn trở lạc mạch.

Pháp: Thanh hoá thấp nhiệt, thông kinh hoạt huyết chỉ thống

Gia giảm: Bệnh thuộc thời kỳ cấp tính gia Ngân hoa 30, Tử hoa địa đinh 15 hoặc Bồ công anh 9g.

Sưng đau nhiều gia: Mộc thông 10g, hoặc tam lăng, Nga truật để tăng cường tác dụng hoạt huyết háo ứ.

Nếu đau nhiều gia: Huyền hồ, Anh túc sác.

Kiêm chứng khí hư gia: Thái tử sâm 30g, Hoàng kỳ 15, Đương qui 15

Bên ngoài thì dùng

Sắc nước xông rửa ngày 1 lần

Hàn thấp ngưng trệ:

Triệu chứng: Chân nặng, ấn vào lõm sâu xuống, sáng nhẹ, chiều nặng, sợ lạnh, sắc da không tươi nhuận, bắp chân đau, khó co duỗi, chân nặng, không có sức, ngại đi, ăn uống kém, lưỡi trắng bệu, mạch Tế Nhu hoặc Trầm Tế.

Điều trị: Ôn dương, hóa trệ, lợi thấp, thông kết.

Thực Tỳ Ẩm gia giảm:

Ngoài dùngHoạt Huyết Chỉ Thống Tán:

Sắc sôi, xông và chườm vùng bệnh, ngày 1-2 lần, mỗi lần 30-60 phút.

Huyết ứ:

Triệu chứng: Da bên ngoài đau, nặng, tức, sắc da đỏ tím, cử động thì đau, vùng bắp chân đau hoặc có những vết ngoằn nghèo, ấn nhẹ vào thấy căng cứng, lưỡi có những vết ban tím, mạch Trầm Tế hoặc Trầm Sáp.

Điều trị: Hoạt huyết hóa ứ, hành khí tán kết.

a. Chi dưới sưng đau dữ dội, nơi đau biến màu tía tối, cứng rắn, lưỡi tối là do huyết ứ ngăn trở đường lạc.

Pháp: Hoạt huyết tán ứ chỉ thống

Hoạt huyết tán ứ phương

b. Nếu bắp chân hoặc đùi sưng trướng, đau nhức, to như ống tre, đi lại càng đau nhiều, sáng nhẹ tối nặng, chỗ đau biến màu tía tối, hoặc chất lưỡi tía tối cho uống Trục huyết phá ứ thang

Nếu có tính lạnh nghiêm trọng gia: Nhục quế 3g

Bên ngoài xông rửa bằng Thêm tĩnh mạch viêm tẩy tễ ngày 1 lần, mỗi lần 30’

Tỳ hư không kiện vận:

Triệu chứng: Da vùng bệnh sưng tức, ấn vào lõm, sắc da hơi trắng hoặc xanh úa, chân nặng, không có sức, vùng bụng trên khó chịu, sắc mặt vàng úa, duỗi chân khó, chân lạnh, tiêu lỏng, lưỡi trắng nhạt, rêu lưỡi trắng hoặc hoạt bệu, mạch Trầm Hoãn.

Điều trị: Phù Tỳ kiện Vị, ích khí dưỡng huyết.

Bài thuốc: Sách ‘Trung Y Cương Mục’ Dùng bài Phòng kỷ hoàng kỳ thang gia giảm:

Sắc uống.

Can uất:

Triệu chứng: Vùng ngực, bụng, hông sườn có những mạch máu bế tắc không nhất định, đau như kim đâm, đau tức hoặc đột nhiên bị đau, thường bị phiền muộn, thở dài, có biểu hiện của Can uất, rêu lưỡi trắng nhạt, lưỡi đỏ sậm hoặc có vết ban tím, mạch Huyền hoặc Huyền Sáp.

Điều trị: Thanh Can, giải uất, hoạt huyết, giải độc.

Bài thuốc: Sách ‘Trung Y Cương Mục’ Dùng bài Phục nguyên hoạt huyết thang gia giảm:

Sắc uống với rượu.